1.Տառերի անունները կարդա´:
Ա ա -այբԺ ժ- ժեճճ – ճե Ռ ռ – ռա
Բ բ-բենԻ ի – ինիՄ մ- մենՍ ս – սե
Գ գ-գիմԼ լ- լյունՅյ-հի Վ վ – վեվ
Դ դ-դաԽ խ – խեՆ ն – նուՏ տ – տյուն
Ե ե –ԵչԾ ծ – ծաՇշ- շաՐ ր – րե
Զզ-զաԿ կ – կենՈ ո – ո (վո) Ց ց – ցո
էէ-ԷՀ հ – հոՉչ– չա ՈՒ ու – ու
Ը ը-ըթՁ ձ – ձաՊ պ – պեՓ փ – փյուր
Թ թ– թոՂ ղ – ղատՋջ-ջե ֊Քք-քե
Եվ և – և
О о – о
Ֆֆ–ֆե
2.Ինչո՞ւ են հայերեն տառերը միասին «այբուբեն» կոչվում: Ի՞նչ է նշանակում «Այբբենարան»:
3. Տրված տառերն այբենական կարգով դասավորիր։Որ տառերն են դուրս մնացել
Ա,բ,գ,դ,ե,զ,է,ը,թ,ժ,ի,լ,խ,ծ,կ,հ,ձ,ղ,ճ,մ,յ,ն,շ,ո,չ,պ,ջ,ռ,ս,վ,տ,ր,ց,ու,փ,ք,և,օ,ֆ։
4.Զննիր ուղղագրական բառարանը և պարզիր,թե բառերն ինչպես են դասավորված
Այբենական կարգով։
5.Տրվախ բառերն այբենական կարգով դասավորիր։
Դարպաս,եղինջ,թակարդ,կաթսա,շյուղ,պատժգամբ,սրճեփ։
6.Տրվախ բառերն այբենական կարգով դասավորիր։
Մատյան,մեղավոր,մթերք,միլիոն,մխիթարել,մղկտալ,մողես,մրջյուն
7.Տրվախ բառերն այբենական կարգով դասավորիր։
Ականջող,արդուկ,բերրի,գզվրտոց,դաստիարակ,ելևէջ,երախտիք,երբեք,երբևէ,թղթակից, հեքիաթասաց,որևէ,օրրան։
8.Տրվախ բառերն այբենական կարգով դասավորիր։
ա) Աթոռ,գորգ,խաղալիքներ,մահճակալ,պահարան,սեղան։
բ)Հովազաձորի գերիները,Մաթիլդա,Ռոբինզո Կռուզո
գ)Տեսախցիկ
9.Մեկ տառ փոխելով՝տրված բառերից ստացիր նոր բառեր։
Հորդ-Լորդ, հարդ-մարդ, ուղտ-աղտ,աղտ-ուղտ, գիրք-կիրք։
10.Խմբից ընտրիր իմաստով մոտ մեկական բառ և զույգեր կազմիր։
Հնչել,հնչյուն,բարեհունչ,հնչեղ
Գեղեցկաձայն,ձայնել,ձայնեղ,ձայն
11. Տրված բառերով նախադասություններ կազմիր։
Առավոտյան ծիտիկների ձայնը հնչել էր։
Ես սովորել եմ հնչյունները։
Ես սիրում եմ գրել։
12.Նախադասության մեջ ընդգծված բառը փոխարինիր տրվածներից մեկով։
Հանկարծ ինչ-որ երգի ձայն լսվեց։
Ամեն ինչ լուռ էր,ոչ մի հնչուններ չէր լսվում։
Հայերեն տառը Մեսրոպ Մաշտոցն է ստեղծել։
Անծանոթ գրերը ,չէմ կարողանում կարդալ։
13.Տրված բառերում ո՞ր տառերով (նշաններով) է գրվել է հնչյունը:
Էջ, էի, էգ, էքսկուրսիա, կես, սեր, տեր, հավերժ, բազե, րոպե:
Տրված բառերում ե լսվում է որպես է։
14.Տրված բառերում ո՞ր տառերով (նշաններով) է գրվել o հնչյունը:
Օր, օգուտ, օտար, օղակ, մորեխ, նոր, կտոր, սովորել, պահածո, երեկո, կինո:
Տրված բառերում ո լսվում է որպես օ։
15.Տրված բառերում ե և ո տառերն ինչպե՞ս են կարդացվում:
Ա. Եղանակ, երազ, երամ, երկիր, երդում, եռալ,եղնիկ:
Ե կարդացվում է որպես յ է
Բ. Ոզնի, ող, որս, ոսկոր, ոստ, որակ, ոտք:
Ո կարդացվում է որպես վ օ
16. Տրված բառերում և տառն ինչպե՞ս էկարդացվում:
Ա Հարևան, Սևան, հևալ, տերև, կեղև, թև, սև:
Տարբերակ Ա-ում և-ը լսվում է որպես է վ
Բ. Նաև, թեև, և:
Բ-ում որպես ե վ
17. Տառերը կարդա´ այնպես, ինչպես հնչում են(տառերի անունները մի´ կարդա), հետոպատասխանի´ր հարցերին:
Հայերենն ունի երեսունինը տառ, երեսունվեց հնչյուն.
ա) ո՞ր տառերն են նույն հնչյունն արտահայտում,
Ձայնավոր տառերը
բ) ո՞ր տառերն են մեկից ավելի հնչյունարտահայտում:
Բաղաձայն տառերը
18.Տրված մտքերից որո՞նք ես ճիշտ համարում (պատասխանելուց առաջ մեկ անգամ ևս կարդանախորդ առաջադրանքները):
ա) Հնչյունը և տառը նույն բաներն են, դրանք իրարիցչեն տարբերվում:
բ) Հնչյունը և տաոը տարբեր բաներ են. հնչյունըլսվում և արտասանվում է, իսկ տառը գրվում ուկարդացվում է:
գ) Տառը հնչյունի նշանն է:
Մգացրած տարբերակները ճիշտ են
19.Հայերենի երեսունվեց հնչյունների նշանները(տառերը) գրի՛ր: Ո՞ր տառերը դուրս մնացին:
և օ ֆ տառերը
20.Հատ–հատ արտասանի՛ր տրված հնչյունները(շշուկով կամ բարձրաձայն): Փորձի՛ր պարզել, թեաոաջին և երկրորդ խմբերի հնչյուններն ինչո՞վ ենտարբերվում:
1. Բ, գ, դ, զ, թ, ժ, լ, խ, ծ, կ, հ, ձ, ղ, ճ, մ, յ, ն, շ, չ, պ, ջ, ռ, ս, վ, տ, ր, ց, փ, ք, ֆ:
Սրանք բաղաձայններն են
2. Ա, է, ը, ի, օ, ու:
Սրանք Ձայնավորները
21.Հնչյունների խմբերն անվանի´ր (դրանց անուններդի՛ր) և տրված նախադասությունները լրացրո´ւ:
1. Բ, գ, դ, q, թ, ժ, լ, խ, ծ, կ, հ, ձ, ղ, ճ, մ, յ, ն, շ, չ, պ, ջ, ռ, ս,վ, տ, ր, ց, փ, ք, ֆ. սրանք բաղաձայն հնչյուններ են:
2. Ա, է, ը, ի, օ,ու. սրանք ձայնավոր հնչյուններ են:
22.20-րդ ե 21-րդ առաջադրանքներում տրված մի խմբի հնչյունները կոչվում են ձայնավոր, մյուս խմբիհնչյունները՝ բաղաձայն: Այդ անունները տեղադրի´ր տրված նախադասությունների մեջ:
1. Բ, գ, դ, q, թ, ժ, լ, խ, ծ, կ, հ, ձ, ղ, ճ, մ, յ, ն, շ, չ, պ, ջ, ռ, ս,վ, տ, ր, ց, փ, ք, ֆ. սրանք բաղաձայն հնչյուններ են:
2. Ա, է, ը, ի, օ,ու. սրանք ձայնավոր հնչյուններ են:
23. Տրված բառերի մեջ մտնող հնչյունները գրի՛ր(փակագծում տրված Է, թե քանի՞ հնչյուն կա):
Օրինակ՝
ասեղ (4) – ա, ս, ե, ղ:
Արմատ (5) Ա,ր,մ,ա,տ, երերալ (7) յ,է,ր,ե,ր,ա,լ , երազ (5) յ,է,ր,ա,զ, որոտ (5) վ,օ,ր,ո,տ, տերև (5) տ,ե,ր,է,վ, որոշում (7), երևելի (8) յ,է,ր,ե,վ,ե,լ,ի:
24.Հաշվի´ր, թե տրված բառերի մեջ քանի՞ տառ, քանի՞ հնչյուն կա:
Օրինակ՝
եղևնի – 5 տառ, 7 հնչյուն:
Երիտասարդ 9 տառ, 10 հնչյուն, ոլոռ 4 տառ, 5 հնչյուն, ողնաշար 7 տառ, 8 հնչյուն, հրշեջ 5 տառ, 5 հնչյուն , գրքույկ 6 տառ, 6 հնչյուն, բարև 4 տառ, 5 հնչյուն , կարևոր 6 տառ, 7 հնչյուն , բաճկոն 6 տառ, 6հնչյուն, ոտք 4 տառ, 5 հնչյուն, երամ 4 տառ, 5 հնչյուն :
Հնչյունը լսվում և արտասանվում է, իսկ տառըգրվում է: Տառը հնչյունի նշանն է:
Հայերենում երեսունվեց հնչյուն կա: Դրանքարտահայտվում են երեսունինը տառերով:
Երեսունվեց հնչյուններից վեցը ձայնավորներեն (ա, է, ը, ի, օ, ու), իսկ երեսունը՝ բաղաձայններ(բ, գ, դ, զ, թ, ժ, լ, խ, ծ, կ, հ, ձ, ղ, ճ, մ, յ, ն, շ, չ, պ, ջ, ռ, ս, վ, տ, ր, ց, փ, ք, ֆ):
Է և ե տառերը է հնչյունի նշաններն են:
Օ և ո տառերը օ հնչյունի նշաններն են:
Ե և ո տառերը կարող են մեկից ավելի հնչյունարտահայտել (ե–յէ, ո–վօ):
Մեկից ավելի հնչյուն է արտահայտում նաև ևտառը (կա՛մ էվ, կա՛մ յէվ):